اهداکننده پیوند مغز استخوان؛ چرا ایران به یک بانک ملی قوی نیاز دارد؟

اهداکننده پیوند مغز استخوان؛ چرا ایران به یک بانک ملی قوی نیاز دارد؟

اهداکننده پیوند مغز استخوان؛ چرا ایران به یک بانک ملی قوی نیاز دارد؟

5/5 - (1 امتیاز)

اهداکننده مغز استخوان حلقهٔ نجاتی است که می‌تواند ظرف چند هفته سرنوشت یک بیمار مبتلا به لوسمی یا تالاسمی را عوض کند. امّا کمبود شدید همین اهداکننده مغز استخوان در ایران، درمان را به مسابقه‌ای با زمان تبدیل کرده است؛ مسابقه‌ای که هر تأخیر در آن می‌تواند به عود بیماری و مرگ بیانجامد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد اگر شبکهٔ جذب داوطلبان، آموزش عمومی و حمایتی که خیریه‌هایی چون مهیار فراهم می‌کنند گسترش یابد، نرخ موفقیت پیوند و بقای بیماران به‌طور محسوسی بالا می‌رود. در ادامه دلایل بحران و راه‌حل‌های فوری برای افزایش تعداد اهداکنندگان پیوند مغز استخوان را مرور می‌کنیم.

با چه چالشی روبه‌روایم؟ کمبود اهداکننده مغز استخوان

تنوع ژنتیکی بالای ایرانیان باعث شده احتمال یافتن دهندهٔ سازگار HLA در میان اعضای خانواده کمتر از ۳۰ درصد باشد. بانک‌های بین‌المللی هم گرچه گسترده‌اند، ولی هزینهٔ هر واحد وارداتی به ده هزار دلار می‌رسد و روند اداری طولانی است. نتیجهٔ این کمبود اهداکننده برای پیوند مغز استخوان چیزی نیست مگر صف انتظارِ بیماران و بالا رفتن نرخ مرگ‌ومیر.

باورهای نادرست درباره «عمل دردناک»

بیش از ۸۰ درصد برداشت سلول‌های بنیادی امروز با روش آفرزیس صورت می‌گیرد؛ یعنی فرایندی مثل اهدای پلاسما که فقط چند ساعت زمان می‌برد و نیاز به جراحی ندارد. درد و بیهوشی لگن برای کمتر از ۲۰ درصد مواردِ کودکان است و ظرف یک هفته بهبود پیدا می‌کند. آموزش عمومیِ درست نخستین گام در جذب داوطلب است.

چرا بانک ملی سلول‌های بنیادی باید گسترش یابد؟

  • پنجرهٔ درمان کوتاه است. بیماران لوسمی حاد فقط چند هفته پس از بهبودی اولیه فرصت پیوند دارند.

  • سازگاری درون‌جمعیتی بیشتر است. شانس یافتن تطابق ۹/۱۰ در بین ایرانیان از تطابق بین‌المللی بالاتر است.

  • هزینهٔ واردات بالا و وقت‌گیر است. هر نمونهٔ خارجی بار ارزی سنگینی دارد و ماه‌ها در بروکراسی می‌ماند.

برای رسیدن به استاندارد جهانی، به ازای هر یک میلیون جمعیت، ۴۰ هزار داوطلب لازم است؛ عددی که در حال حاضر شاید یک‌چهارم میزان مطلوب باشد.

مسیر عملی جذب اهداکننده مغز استخوان

H2: ثبت‌نام آسان اهداکننده مغز استخوان در سه گام

  1. تکمیل فرم آنلاین مرکز انتقال خون و دریافت کیت سواپ دهانی در منزل.

  2. بازگرداندن نمونهٔ بزاق با پست پیشتاز؛ هزینهٔ شما صفر است.

  3. ورود به پایگاه داده و انتظار تماس؛ شاید فردا جان هموطنی را نجات دهید.

H2: مشوق‌ها و همکاری‌های بین‌سازمانی

  • کمپین‌های دانشگاهی و شرکتی برای ثبت جمعی.

  • معافیت مالیاتی برای داوطلبان فعال؛ الگوی موفق کره و آلمان.

  • ادغام فرآیند ثبت اهداکننده با اهدای خون دوره‌ای.

نقش حیاتی خیریه مهیار در زنجیرهٔ پیوند

خیریه مهیار تنها مؤسسه‌ای است که اقامتگاه رایگان مخصوص بیماران پیوند مغز استخوان را در تهران اداره می‌کند. این اقامتگاه پنج‌طبقه با ۱۷ اتاق، سالانه پذیرای ۴۰ بیمار و همراه از سراسر کشور است؛ بیمارانی که باید ۴۵ تا ۶۰ روز در محیطی ایمن و نزدیک به بیمارستان باقی بمانند. همکاری مستقیم مهیار با سه مرکز پیوند—بیمارستان‌ طالقانی، شریعتی و امام‌خمینی—فرایند ترخیص و ویزیت‌های پیگیری را آسان کرده است.

دیگر خدمات خیریه مهیار:

  • پرداخت کمک‌هزینهٔ داروهای شیمی‌درمانی از طریق داروخانه‌های طرف قرارداد.

  • امانت رایگان تجهیزات پزشکی خانگی مثل اکسیژن‌ساز و تخت برقی.

  • پشتیبانی روان‌شناختی، تغذیه‌ای و فیزیوتراپی با همکاری دانشگاه‌های شهید بهشتی و تهران.

  • استقرار نمایندگان بیمه در داروخانه برای کاهش رفت‌وآمد و هزینهٔ بیماران.

برای آشنایی مفصل با فعالیت‌های مهیار و شیوهٔ مشارکت، به سایت رسمی این خیریه مهیار سر بزنید.

روایت نجات: مهدیه و یک اهداکننده ایرانی

مهدیه، دختر سیزده‌سالهٔ ایذه‌ای، پس از دو دوره شیمی‌درمانی بی‌نتیجه، تنها امیدش پیوند بود. در بانک‌های بین‌المللی نتیجه‌ای پیدا نشد، اما در پایگاه ملی، دختری ۲۶ ساله از مشهد با تطابق ۹/۱۰ شناسایی شد. سلول‌های او از طریق آفرزیس جمع‌آوری و در بیمارستان شریعتی تزریق شد. مهدیه و مادرش دوران نقاهت را در اقامتگاه مهیار بدون هیچ هزینه‌ای گذراندند. یک سال بعد، مهدیه دوباره به مدرسه برگشت؛ زنده به لطف یک اهداکننده مغز استخوان ایرانی.

فراخوان اقدام

  1. همین امروز داوطلب شوید. فرم آنلاین را در پنج دقیقه پر کنید و داوطلب اهداکننده مغز استخوان شوید.

  2. حمایت مالی از اقامتگاه. هر صد هزار تومان یک شب اقامت رایگان برای بیمار.

  3. گسترش آگاهی. تجربهٔ خود را با هشتگ #اهداکننده_مغز_استخوان به اشتراک بگذارید.

  4. دعوت از دوستان و همکاران. مهیار تیم آموزشی سیّاری دارد که در شرکت یا دانشگاه شما ثبت‌نام گروهی برگزار می‌کند.

نتیجه‌گیری

بحران کمبود اهداکننده مغز استخوان یک چالش ملی است، اما راه‌حل آن در دست تک‌تک ما قرار دارد. با ثبت یک نمونهٔ ساده بزاق، به فهرست اهداکنندگان بپیوندید؛ یا با کمک مالی از خیریه مهیار، سقفی امن بر سر بیمارانِ دور از خانه فراهم کنید. هر گام شما می‌تواند تفاوت بین زندگی و مرگ باشد—پس امروز تصمیم بگیرید که حلقهٔ نجات باشید.